Ana sayfa2
Beşeri Faaliyetler
İnsan geçmişten günümüze sürekli bir faaliyet içerisindedir. Mevcutla yetinmez, hep daha iyisine sahip olmak ister. Bu isteklerine sahip olmak için birçok beşerî faaliyeti bir arada yürütür. Örneğin, tarım bir beşerî faaliyettir. Tarımla uğraşırken gücünden yararlandığı hayvanları da beslemek zorundadır. Hayvancılık da beşerî bir faaliyettir. O hâlde bu faaliyetler birbiriyle ilişki içindedir
Beşeri Faaliyet Örnekleri
İnsana ait faaliyetleri inceleyen beşerî coğrafyanın bazı dalları aşağıdaki şemada görülmektedir
Yerleşmelerin Farklılaşması
İlk insanlar, barınak olarak mağaraları ve ağaç kovuklarını seçmişlerdir. Çevreden bulduğu yiyecek ve içeceklerle yaşamlarını sürdürmüşlerdir. Kaba cisimleri silah olarak kullanmış, hayvanları avlayarak geçimlerini sağlamışlardır.
İnsanların ihtiyaçlarından fazla üretim yapmışlar ve ürettikleri ürünleri takas etmişler veya tüccarlar aracılığıyla başkalarına satmışlardır.Böylece ticaret faaliyetlerinin yoğun olarak bulunduğu ticaret şehirleri doğmuştur. (Kapalı çarşı)Dünyada nüfus arttıkça irili ufaklı devletler ortaya çıkmış, bu devletlerin bir yönetim merkezi olmuştur. Yani idari kentler gelişmiştir.(Ankara Eski Tbmm)
Demir, kömür, bakır gibi madenlerin bulunduğu yerlerde maden ocakları açılarak buralara maden işleme tesisleri kurulmuştur. Bu alanlarda nüfus artmış ve maden kentleri ortaya çıkmıştır.
Yoğun çalışma ortamının stres ve yorgunluğundan kurtulmak isteyen insanlar yılın bir döneminde dinlenmek istemiş ve yer değişikliği yapmıştır. Yani turizme katılmıştır. Bu sayede turizm etkinliklerinin yoğunlaştığı turizm kentleri doğmuştur.(Bodrum)
|
Yerleşik hayata geçen insan, topraktan yararlanma faaliyetlerine (tarım) başlamıştır. Evcilleştirdiği hayvanları tarımsal faaliyetlerde kullanmıştır. Böylece tarımın yoğun olarak yapıldığı yerleşim birimleri oluşmuştur.
İnsanlarýn denizaşırı ülkelere ulaþma isteði, kıyı kesimlerinde yerleşim yerlerinin ve limanların kurulmasını sağlamıştır. Böylece liman kentleri ortaya çıkmıştır.(Samsung Limanı)
Din, insanlıkla birlikte var olan bir olgudur. Dinin yayıcısı konumunda olan peygamberlerin yaşadığı veya dince kutsal sayılan yerlerde dinî kentler ortaya çıkmıştır.
İnsanı diğer canlılardan ayıran en önemli özellik akıldır. Bu sayede sürekli buluşlar yapmış ve hayatını kolaylaştırmıştır. Yapmış olduğu buluşlarla sanayi devrimini gerçekleştirmiş, atölyeler, fabrikalar kumuştur. Böylece sanayi kentleri ortaya çıkmıştır.(Osaka/Japonya)
Son yüzyılda ise bilgi ve iletişim alanında akıl almaz hızda değişim yaşanmıştır. Bu alandaki gelişmeler çok hızlı bir şekilde devam etmektedir. Sadece bilimsel çalışmaların yapıldığı teknoloji kentlerinin (teknokent veya bilişim kenti) kurulması planlanmaktadır.(Hong Kong)
|
Yerleşmeyi Sınırlayan Faktörler
Dünyada her yer yerleşim için elverişli değildir. Yerleşmeyi sınırlandıran faktörler vardır. Buzullarla kaplı alanlar, kıyılara çok uzak küçük adalar, dağlık alanlar, şiddetli kuraklığın yaşandığı alanlar yerleşim için elverişli değildir. Denizler ve okyanuslarda yerleşmeyi sınırlandıran diğer faktörlerdir.
En yüksekteki kent: La Paz Orta kuşakta kentler mümkün olduğunca yüksek olmayan alanlarda kurulurken Ekvatoral bölgede oldukça yüksek seviyelerde kurulur. Bunun nedeni aşırı sıcak ve nemli havadır. Bu şehirlerden biri olan La Paz (Bolivya’nın baş- kenti) 4000 m yükseltide kurulmuştur.(La Paz/Bolivya)
Dünya’nýn en kuzeyinde yer alan kent: Dikson Sibirya’nın Tamir Yarımadasının en batý ucunda yer alır. Sovyetler Birliği döneminde askerî üs olmasý nedeniyle nüfusu daha kalabalıktı. Günümüzde madencilik faaliyetleri nedeniyle hâlen 3000 civarında nüfus yaşamaktadır. Yazlarý ılık geçen kentte 3 ay boyunca güneş ufuktan kaybolmaz.(Dikson/sibirya)
|
En soğuk kent: Ust Nera Rusya Federasyonu’nda yer alan bu kentte sıcaklıklar sık sık -60, -70 ºC’a kadar düşmektedir. Bu koşullara rağmen zengin doğal gaz yatakları nedeniyle kentte on bini aşkın nüfus yaşamaktadır.
|